Pierwszy zabieg fungicydowy na plantacjach zbóż ozimych zabezpiecza plantację przed patogenami podstawy źdźbła oraz pierwszymi patogenami liści. Głównym celem tego zabiegu jest ochrona przed łamliwością źdźbła zbóż i traw oraz przed fuzaryjną zgorzelą podstawy źdźbła.
Oprócz zabezpieczenia struktury źdźbła, zabieg T1 zapewnia również ochronę liści przed najczęściej występującymi patogenami. Chroni m.in. przed mączniakiem prawdziwym zbóż i traw, septoriozą liści oraz brunatną plamistością liści. Dodatkowo, ogranicza pojawienie się wczesnych objawów rynchosporiozy na jęczmieniu i pszenżycie oraz chroni przed plamistością siatkową liści jęczmienia.
Zabieg T1 należy wykonać, gdy rośliny są w fazie 30-32 według skali BBCH (faza strzelania w źdźbło do drugiego kolanka). Jest to bardzo ważne, gdyż jest to moment, w którym wytwarza się pierwsze miedzywęźle, na którym głównie występują objawy łamliwości źdźbła zbóż i traw. Jeżeli odpowiednio wcześnie nie wykonamy skutecznej ochrony tej części rośliny, to dojdzie do porażenia, nastąpi zakłócenie w transporcie wody i substancji odżywczych a w późniejszym czasie może nastąpić wyleganie łanu, co utrudni zbiór i wpłynie na jakość zebranego plonu.
Po przedplonach zbożowych zabieg T1 wykonujemy niezależnie od nasilenia występujących chorób. Bez względu na to czy obserwujemy objawy chorobowe, czy też nie, zabieg profilaktyczny będzie zawsze lepszy niż interwencyjny. Gdy nie wykonamy go, wówczas możemy nie dać sobie rady z ochroną liści wyższych pięter. Do tego zabiegu koniecznie musimy zastosować fungicydy które w etykiecie maja zaznaczone, iż zwalczają łamliwość źdźbła zbóż i traw. Ponadto zastosowany produkt powinien zwalczać choroby wcześnie występujące na liściach.
Nasilenie chorób podstawy źdźbła wzrasta po przedplonach zbożowych i po wczesnych siewach. Dlatego w takich warunkach, szczególnie w przypadku odmian mniej odpornych, konieczne jest wykonanie zabiegu wcześniej, już w fazie BBCH 29-30. Natomiast w uprawach po przedplonach niezbożowych, gdy siew wykonaliśmy w późniejszym okresie, zabieg T1 możemy wykonać w późniejszej fazie rozwojowej, nawet w fazie BBCH 32, wybierając fungicyd dobrze chroniący przed chorobami liści.
Wykonując zabieg T1 trzeba zwracać uwagę na warunki atmosferyczne, a więc na temperaturę powietrza, prędkość wiatru i zwilżenie roślin. Jeżeli temperatura w trakcie zastosowania fungicydu będzie niższa, wówczas możemy spodziewać się dużo wolniejszego działania i niższej skuteczności. Jeżeli wiemy, że w nocy temperatura ma spaść do kilku stopni, lub minusowych temperatur, to wtedy nie wykonujmy zabiegu, ponieważ preparat nam nie zadziała. Ponadto do zabiegu T1 warto zastosować preparaty w formulacjach zapewniających dobrą przyczepność oraz szybkie wchłanianie substancji aktywnych przez roślinę, a także zapobiegające zmywaniu przez deszcz i zapewniające kompleksową ochronę. Koniecznie trzeba wybrać fungicydy o wysokiej skuteczności, gdyż zabiegu T1 nie zastąpimy zabiegami wykonanymi w późniejszym okresie. Dobór fungicydu i jego dawkę warto dopasować w zależności od presji chorób i wrażliwości odmiany rośliny uprawnej.
Autor: dr hab. Grzegorz Lemańczyk,
Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy
